PORÓD
PORÓDJagnięta rodzą się zwykle nocą, bo owca czeka,aż będzie zupełna cisza i spokój, wtedy zaczyna rodzić.Prawidłowo płód rodzi się w postawie górnej-czyli grzbiet płodu w stronę grzbietu matki, położeniu prostym, czyli oś długa ciała płodu zgodna z osią długą ciała matki i przodowaniu główkowym.Przy czym główka spoczywa na wyciągniętych kończynach przednich, tak,że nos jagnięcia jest na wysokości stawu nadgarstkowego wyciągniętej kończyny.
Etapy porodu i ich objawy:
Pierwszy etap
1.Rozluźnienie o rozwarcie szyjki macicy-pełne rozwarcie, czyli światło pochwy jest równe światłu szyjki macicy
2.Kosmówko-omocznia, potocznie zwana pęcherzem płodowym osiąga światło pochwy i widzimy ja w postaci worka wypełnionego żółtym płynem,wystającego ze sromu samicy.Możemy go rozerwać dopiero wtedy, kiedy podczas parcia widać w nim kończyny płodu do nadgarstków.
Drugi etap
1.Wyparcie płodu-etap krótki i szybki, jeżeli przebiega bez komplikacji trwa 15 minut.Należy sprawdzić, czy nie ma innych płodów w macicy, czasem trzeci, mały płód, martwy pozostaje i rozwija się zapalenie macicy.
Jak sprawdzić?
Umyć i odkazić srom, skórę, wełnę owcy, umyć i odkazić dłonie, założyć rękawicę, odkazić ją, posmarować środkiem poślizgowym, powoli wprowadzić dłoń do macicy, kiedy pomocnik trzyma owcę i zbadać, czy nie ma tam płodów, jeżeli są to je wyciągnąć.Robimy to kiedy po wyparciu 1, czy 2 płodów, łożysko nie schodzi, a owca zachowuje się nieprawidłowo, niepokojąco.
Trzeci etap
1.Wyparcie łożyska-zwykle mastępuje 15-30 minut po wyparciu płodu, sprawdzamy czy łożysko jest kompletne, rozkładamy je na ziemi i patrzymy czy nie ma ubytków, powinno mieć jedno pęknięcie w miejscu gdzie wydostał sie płód.Jeżeli ma jakieś luki to znaczy,że cześć pozostała w macicy i owca musi być poddana antybiotykoterapi,żeby nie doszło do zapalenia macicy.
Łożysko nie schodzi
Dzieje się to bardzo rzadko, przyczyną może być przemęczenie podczas porodu, martwy płód w macicy lub inne niewyjaśnione zaburzenia.
Nie należy go odciągać, trzeba podawać antybiotykowe czopki domaciczne podobnie jak u krów i łożysko się zresorbuje, jest to dość nieprzyjemne i śmierdzace, ale owce dobrze to znoszą i niormalnie odchowują jagnięta mimo tej przypadłości.
Zaburzenia porodu:
Zaparcia -najczęściej dotyczą kończyn, potocznie jest to nazywane zawinięcie głowy lub kończyny tak,że średnica płodu staje się większa i nie przechodzi przez drogi rodne powodując zaparcie.
Jak ocenić,czy jest zaparcie, czy go nie ma?
Jeżeli widzimy obie kończyny przednie( zginają się w dół), a na nich głowa i nos sięga do nadgarstka obydwu kończyn to nie ma zaparcia tylko poród prawidłowy trwa.
Jeżeli są dwie kończyny, nos sięga do raciczki jednej z nich to oznacza,że jest zaparcie łokciowe, czyli kończyna przednia nie jest wyprostowana tylko zgięta w łokciu i zaparła się w drogach rodnych.
Jeżeli są kończyny przednie, a nie ma głowy, to znaczy że zawinęła się do tyłu, na bok, lub na dół.
Jeżeli są kończyny, ale zginają się do góry, to znaczy, że są to kończyny tylne, a poród jest z przodowaniem pośladkowym.
Jeżeli nie ma żadnego elementu płodu,ale czuć w drogach rodnych ciało jagnięcia to najpewniej jest położone poprzecznie.
Co należy zrobić?
Już na początku wiosny musisz się zaopatrzyć w długie rękawice, preparaty odkażające skórę i sprzęt oraz środek poślizgowy np. żel ułatwiający badanie rektalne( może być to zwykły żel intymny, który kupisz w każdej aptece)Jeżeli widzisz,że jest jakiś porodowy problem to owce należy w tych rejonach dobrze wystrzyc, umyć i odkazić jej skórę, wargi sromowe, wyszorować swoje ręce do łokci, odkazić i założyć rękawice i je również odkazić.Do tego zabiegu niezbędny jest pomocnik, a powinien go przeprowadzać człowiek o małych dłoniach, zwykle kobiety czy młodzież.
Na owcy stojącej lub leżącej, zależnie od tego jaka jest sytuacja zastana, należy ją dobrze i szybko ocenić.
Zaparcie łokciowe, czyli potocznie mówiąc jedna kończyna wystaje z dróg rodnych więcej, a druga mniej,lub obie mniej tak,że nos jagniaka sięga jedynie raciczek.
Odkażoną i umytą owcę przytrzymuje pomocnik, a ty odkażoną ręką w rękawiczce naciskasz delikatnie na jagnię tak, by wsunąć je do środka dróg rodnych, robi się trochę miejsca, smarujesz jagnię żelem, swoją dłoń również i wkładasz ją miedzy jagnię a drogi rodne owcy( na wysokości łokcia jagniaka) i delikatnie wypychasz łokieć jagniaka, lekko podciągając za raciczkę, tak, by jego nos sięgał nadgarstka( oznacza to że kończyna jest w pełni wyprostowana i jagniak może się urodzić), nasmarowanego żelem, w takt parcia owcy podciągasz obejmując dłońmi szyję i kończyny i wyciągasz na świat.Myjesz i znowu odkażasz rękę w rękawiczce i sprawdzasz,czy w macicy jest drugi płód, powoli wkładając dłoń.
Jeżeli mamy przodowanie pośladkowe nie należy czekać, aż owca sama urdzi, ponieważ rzadko sama rodzi taki płód, trzeba go zgodnie z zaleceniem wyżej delikatnie wyciągnąć w takt parcia, smarując żelem.
Jeżeli jagnię jest położone w poprzek dróg rodnych to należy próbować repozycji poprzez spychanie tylnej cześci ciała wgłąb macicy, jeżeli jagnię jest małe, a owca duża to taki zabieg się powiedzie.Jeżeli jest odwrotnie to rokowanie jest niepomyślne i należy przeprowadzić cesarskie cięcie.Szczęściem taka komplikacja zdaża sie bardzo rzadko.